اعتقادبه مهدی موعوداز زمان پیامبر اکرم (ص) رواج د اشته است وآن حضرت بارها ودرمناسبت های مختلف درباره حضرت مهدی(عج)وازظهوروقیام وغیبت طولانی ودیگرویژگی   ها ی  آ ن  حضرت خبرداده اندوشعرای مسلما ن چون کُمیت اسدی واسماعیل حمیری درشعرهایشان ازآن یادکرده ا ند.

همین مسأله سبب شده که درطول این مدت افرادی پیداشوند که یاخودادعای مهدویّت کرده اند ویاعدّه ای ازمردم ،انتساب مهدویّت  به آنها داده اند.

برای اینکه مهدی نماها راتشخیص دهیم لازم است شناخت کامل از امام زمان(عج) داشته باشیم .

درروایت آمده زراره ازامام صادق علیه السلام سؤال کردکه درزمان غیبت امام زمان(عج)امام راچگونه ازامام های بدلی تشخیص دهیم ؟امام فرمودند:این دعارایادبگیروتکرارکن:

«اللهم عَرِّفنی نفسَک فَإِنّکَ إنْ لَم تُعَرِّفنی نَفْسَکَ لَمْ أعرفْ رسوُلْک»

«اللهم عَرِّفْنی رسوُلْک فإنَّک إنْ لم تُعَرِّفْنی رسولْک لم اَعْرِفْ حُجَّتَکَ»

«اللهمَّ عَرِّفْنی حُجَّتَکَ فإنَّکَ إنْ لم تُعَرِّفْنی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عنْ دینی» 

بنابراین برما لازم است امام زمان(عج)راازچند جهت شناسایی کنیم ،هم شناسنامه ای وهم اعتقادی وقلبی واوصاف وویژگی ها.

روایات به همه این هااشاره کرده اندوفرموده اندامام زمان(عج)ازبنی هاشم وازاولادفاطمه (س) وازسلاله سیدالشهداءامام حسین علیه السلام ونام پدرش حسن،همنام پیامبر…بعدخصوصیات شخصی وجسمی امام دوازدهم (ع) رابیان فرموده اند که شبیه ترین مردم به پیامبر،پیشانی حضرت فراخ سفیدوتابان واثرسجاده درآنآشکاراست ،ابروها بهم پیوسته ،چشم سیاه وسرمه گون ،درطرف راست صورت ،خالی وجوددارد.(منتهی الآمال/عباس قمی/ص289)وقت ظهورباشمشیرقیام می کندوازایشان کرامت های بی شماری ظهورمی کند وبرای ظهورش علایمی حتمی وغیرحتمی بیان کرده اند.مثلاً ندای آسمانی ،خروج سفیانی،خروج خراسانی،قتل نفس زکیه، فرورفتن لشکرسفان دربیابان مابین مکّه ومدینه… .

ازطرفی بایدانسان آنقدرقدرت تشخیص داشته باشد تابتواند امام مهدی علیه السلام  رابا(اوصافی که بعضی ازآنها ذکرشد )ازمهدی نما ها تمییز دهد.

ازاینرودانایان واهل تشخیص ا زپیامبران درخواست معجزه نموده وپیامبران نیز بامعجزه ،رسالت خودراثابت می کردند.به همین دلیل درکتب روایی مشاهده می کنیم که برای شناخت امام هرعصری،برای اصحاب خودعلایمی ازامام پسین رانشان می دادند،تادرمسأله هیچ شکی باقی نماندوامام بعدرابه صورت واضح شناسایی کنند.برای شناخت امام زمان (عج) نیز چنین حالتی پیش آمده بود.

معرفی منابع برای مطالعه بیشتر

- مهدی مننتظر،محمدجواد خراسانی 

- فصلنامه انتظار/ج 5/مقاله جمال یار/جوادجعفری 

- مهدی  کیست /ابوطالب تجلیل